Inleiding Universele TX (23cm / 13cm)

Universele ATV-FM stuurzender voor 3, 13 en 23 cm.

Beschrijving van een eenvoudige ATV stuurzender met frequentiebereik van 800-1600 MHz of 2300-2650 MHz.

Het probleem, de VCO.

Het bouwen van een goede FM-stuurzender voor 23 of 13 cm is in theorie niet zo moeilijk.
In de amateurbladen zijn diverse goede en minder goede schakelingen gepubliceerd.
Maar de praktijk is minder rooskleurig. Een bron van problemen vormt vaak de oscillator (VCO) die meestal een vage driedimensionale opbouw heeft en met veel geduld en de juiste meetmogelijkheden aan de praat geholpen moet worden.
Ook de soms gebruikte PLL kan een bron van ellende zijn.(wil niet locken, stoor producten enzovoort). Als de zender dan ook nog continue over de hele band afstembaar moet zijn wordt niet zelden toevlucht genomen tot een simpele potmeter-afstemming met alle bijbehorende nadelen.

Commerciële VCO’s

Het hart van deze stuurzender wordt gevormd door een kant en klare VCO -module Door keuze van het juiste type VCO kon een zender opgebouwd worden voor 800-1600 MHz, geschikt voor 23 cm en als stuurzender voor 3 cm volgens mengprincipe, of men kan kiezen voor een type van 2300-2650 MHz, voor 13 cm, of als verviervoudiger naar 10 GHz.
De zender heeft een standaard CCIR-405 video preëmphase circuit aan de ingang, zodat een videobron (camera of testbeeld-generator) rechtstreeks kan worden aangesloten. Om ook geluid mee te zenden is een audio en video basisband schakeling nodig met daarin de 5,5 of 6,0 MHz geluidsoscillator.
Van een dergelijke schakeling zijn verschillende versies in omloop, zie publikatie in o.a. het ATV blad Repeater.
Let er wel op dat in de basisband schakeling GEEN video preëmphase meer gebruikt mag worden, deze zit immers al in de zender. Als deze moeilijk uit te schakelen is dan kan in de zender de preëmphasis worden uitgeschakeld door C3,C4,R8 en LI te verwijderen. Op de plaats van C3 dan een doorverbinding maken.
Achter de stuurzender kan een eindtrap naar keuze worden geschakeld.
Bij een 23 cm uitvoering zijn de Mitsubishi modulen M67715 (1W) gevolgd door M57762 met ruim 10 Watt bruikbaar.
Voor 13 cm is bijvoorbeeld de l,5Watt versterker van DB6NT erg geschikt. Hierachter kan dan evt nog een 10 Watt versterker van dezelfde auteur geschakeld worden. In verband met de hoge kabelverliezen verdient het aanbeveling de eindtrap(pen) dicht bij de antenne te monteren, zeker bij 13 cm.
Voor gebruik op 10 GHz is een omgebouwde LNC nodig met een LO frequentie van bijv 9200 MHz. De stuurzender kan dan van 1000 tot 1200 MHz lopen (23cm type VCO kiezen).

De Stuurzender.

Het VCO-uitgangssignaal belandt eerst in een T-verzwakker met R15-16-17.
De verzwakking dient men te kiezen in overeenstemming met het gewenste uitgangsvërmogen.
Met de MMIC IC1 kan vervolgens 10 tot ca 50 mW worden opgewekt
Afstemmen geschiedt met een I2C bus – IC type 5055.
Dit IC bevat een complete PLL-synthesizer inclusief prescaler tot ca. 2.6 GHz.
Met een richtkoppeling wordt een zeer klein deel van de RF uit de VCO (ca -lOdBm) naar de gevoelige prescaler-ingang van de synthesizer gevoerd.
Met het hier gebruikte kristal van 4.0 MHz kan een minimale stap grootte van 125 kHz bereikt worden. De besturing-software gaat om praktische redenen niet lager dan 250 kHz.
Het PLL loopfilter wordt door R3/C1 en C2 gevormd. Het videosignaal (incl geluidsdraaggolf) wordt via het preëmphasis-filter op de afstemspanning gesuperponeerd en levert zo de gewenste FM modulatie.
Met C22 wordt de hoog-afval Lg.v de ingangscapaciteit van de VCO gecompenseerd.
De frequentiekarakteristiek voor video is zo recht tot ca 5 MHz .
De commercieel vervaardigde VCO is zeer stabiel en vrij van faseruis.
Doordat het complete RF deel in SMD wordt opgebouwd, ontstaat een zeer compact en stabiel geheel.